Category Archives: FAQ

Definicja klasyfikująca prace podwodne jako szczególnie niebezpieczne została określoną w ustawie z dnia 17 października 2003 roku o wykonywaniu prac podwodnych.

Rozdział pierwszy, artykuł drugi powyższej ustawy jako prace podwodne szczególnie niebezpieczne określa czynności wykonywane pod powierzchnią wody:

• z zastosowaniem wszelkiego rodzaju materiałów wybuchowych lub pirotechnicznych,
• polegające na cięciu lub spawaniu metali
• z zastosowaniem wszelkich urządzeń hydraulicznych oraz pneumatycznych
• związane ze skażeniem substancjami i mieszaninami substancji niebezpiecznymi lub stwarzającymi zagrożenie,
• polegające na poszukiwaniu, rozbrajaniu lub przenoszeniu min lub amunicji,
• polegające na testowaniu (przeprowadzaniu prób) nowego sprzętu nurkowego i nowych technologii prac podwodnych,

Kryteria na podstawie których zalicza się prace podwodne do kategorii wykonywanych w tzw. warunkach trudnych definiuje ustawa z dnia 17 października 2003 roku o wykonywaniu prac podwodnych.

Zgodnie z rozdziałem pierwszym, artykuł drugi powyższej ustawy jako prace podwodne wykonywane w warunkach trudnych określa się czynności wykonywane pod powierzchnią wody:

• w nocy,
• przy temperaturze wody poniżej 4°C,
• przy temperaturze powietrza poniżej 4°C,
• przy temperaturze wody przekraczającej 35°C,
• przy temperaturze powietrza przekraczającej 25°C,
• w trakcie opadów atmosferycznych,
• przy widzialności w toni wodnej poniżej 1 metra,
• w górskich akwenach położonych na wysokości przekraczającej 300 metrów nad poziomem morza,
• przy prędkości prądu wody przekraczającej 0,5 m/s.

Sumując, praktycznie wszystkie prace podwodne w Polsce są wykonywane w trudnych warunkach.

Pojęcie długotrwałych prac podwodnych została definiuje ustawa z dnia 17 października 2003 roku o wykonywaniu prac podwodnych.

Zgodnie z rozdziałem pierwszym, artykuł drugi ustawy jako długotrwałe prace podwodne należy rozumieć prace których całkowity czas trwania jest dłuższy niż 8 godzin.

Długotrwałe prace podwodne charakteryzuje jednorazowe, nieprzerwane(ciągłe) pozostawanie nurka pod wpływem podwyższonego ciśnienia w czasie wykonywania prac pod powierzchnią wody, a także w czasie przebywania na powierzchni w komorze hiperbarycznej.

Potocznie zwane są saturowanymi pracami podwodnymi.

Precyzyjna odpowiedź na pytanie dotyczące kryteriów rozróżnienia głębionych prac podwodnych od prac na małych głębokościach znajduje się w ustawie z dnia 17 października 2003 roku o wykonywaniu prac podwodnych.

Zgodnie z powyższą ustawą jako prace podwodne na małych głębokościach należy rozumieć prace prowadzone pod powierzchnią wody na głębokości nieprzekraczającej 20 metrów.

Prace podwodne określane mianem głębionych to zgodnie z ustawą prace prowadzone pod powierzchnią wody na głębokości przekraczającej 50 metrów.

Ustawa definiuje ponadto pojęcie prac podwodnych na głębokościach średnich, które to obejmuje prace na głębokościach z zakresu 20 do 50 metrów pod powierzchnią wody.

Procedurę wykonania prac podwodnych na małych głębokościach wprowadza się w celu bezpiecznego postępowania w czasie przygotowywania prac, a także ich prowadzenia.

Określa ona zasady BHP podczas ich wykonywania tj.

1. bezpiecznego wykonywania prac pod powierzchnią wody;
2. bezpiecznej obsługi urządzeń technicznych i sprzętu nurkowego stanowiących wyposażenie bazy; systemu asekuracji, łączności i awaryjnych sygnałów porozumiewania się pod powierzchnią wody;
3. zakresu przeprowadzania bieżących i rocznych przeglądów stanu urządzeń technicznych i sprzętu nurkowego;
4. sposobów postępowania w przypadku awarii sprzętu nurkowego lub urządzeń technicznych oraz konieczności ewakuowania nurków na powierzchnię;
5. posługiwania się środkami ochrony indywidualnej; środkami ratunkowymi i sprzętem przeciwpożarowym;
6. dezynfekcji i przechowywania sprzętu nurkowego.

Aby móc realizować prace podwodne należy:

1. Posiadać zezwolenie do wykonywania prac podwodnych wydanego przez Urząd Morski/Urząd Żeglugi Śródlądowej.
2. Powiadomić o wykonywaniu prac podwodnych:VTS, Kapitanat Portu Właściciela lub zarządzającego obszarem.
3. Ustawić bazę prac podwodnych tak, aby nie stwarzała zagrożenia dla żeglugi lub środowiska.
4. Uprawnienia i kwalifikacje a także orzeczenia o braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania prac podwodnych wszystkich osób wchodzących w skład ekipy nurkowej muszą być aktualne.
5. Warunki hydrometeorologiczne nie przekraczają następujących parametrów i można prowadzić prace podwodne zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 19 maja 2004 roku: siła wiatru nie większa niż 5 B, stan morza nie wyższy niż 3, prędkość prądu nie większa niż 0,5 m/s

Wyposażenie bazy musi spełniać określone wymagania a w jego skład wchodzi minimalnie (dla prowadzenia prac podwodnych na małych głębokościach):

1. tablica rozdzielcza czynnika oddechowego, wyposażona w aparaturę kontrolno-pomiarową parametrów fizycznych czynnika oddechowego oraz w środki łączności
2. dwa zestawy sprzętu nurkowego
3. zapasy czynników oddechowych, który pozwala dwóm nurkom pozostawać pod powierzchnią wody przez 3 godziny
4. łączność telefoniczna pomiędzy baza i nurkiem
5. urządzenia do oznakowania miejsca na powierzchni wody, w którym są wykonywane prace podwodne:

• flaga alfa – gdy prowadzone są prace na nabrzeżach, lub potwierdzenie z kierownikiem/kapitanem jednostki, że została wywieszona
• boje żółte/pomarańczowe
• oznakowanie nawigacyjne statku- konsultacja z kierownikiem lub kapitanem jednostki

6. urządzenia do oświetlania miejsc pracy pod powierzchnią wody oraz stanowisk pracy bazy
7. urządzenie umożliwiające bezpieczne wejście i wyjście spod powierzchni wody: drabina, trap, inne
8. linę opustową z ciężarkiem o masie co najmniej 30 kg oraz linę dystansową
9. jeśli prace podwodne prowadzone są w ten sposób, że nurek asekurujący nie ma dostępu z brzegu do miejsca, gdzie pozostaje nurek roboczy to łódź, ponton lub inne urządzenie umożliwiające umieszczenie w nich osób asekurujących nurka pozostającego pod powierzchnią wody.

Dekompresja to odbywający się pod kontrolą proces obniżania ciśnienia oddziałującego na organizm nurka, przeprowadzona w zgodzie z procedurami prac podwodnych.

W wyniku dekompresji następuje usuwanie gazów z organizmu nurka, nagromadzonych w trackie wykonywania prac podwodnych w warunkach podwyższonego ciśnienia.

Najczęściej wykorzystywanym gazem do oddychania pod wodą jest powietrze, czyli mieszanka tlenu i azotu. Wzrost głębokości prac podwodnych przekłada się na wzrost ciśnienia pod jakim podawany jest gaz przez automat oddechowy. W wyniku powyższego wzrasta ilość azotu rozpuszczanego m.ni. we krwi nurka.

Głównym celem dekompresji jest przeciwdziałanie zatorom, rozerwaniu tkanek (tzw. choroba dekompresyjna), czy też niedotlenieniu partii organizmu, które mogą być skutkiem powstania w tkankach pęcherzyków azotu w wyniku bezpośredniego wynurzenia na powierzchnię.

Proces przeprowadzania dekompresji uzależniony jest od rodzaju mieszanki gazów wykorzystanych do oddychania przez nurków w trakcie prac podwodnych.

Formalną definicję pojęcia prace podwodne możemy znaleźć miedzy innymi w ustawie z dnia 17 października 2003 r. o wykonywaniu prac podwodnych. Zgodnie z ową definicją prace podwodne to czynności wykonywane przez osoby pozostające pod powierzchnią wody w sprzęcie nurkowym lub w warunkach sztucznie wytworzonego podwyższonego ciśnienia atmosferycznego, a także czynności wykonywane na powierzchni przez osoby organizujące te prace oraz obsługujące urządzenia bazy prac podwodnych.

W ramach prac podwodnych przeprowadza się takie czynności jak m.in.:

• betonowanie podwodne,
• spawanie podwodne,
• prace związane z umacnianie dna (materace, gabiony, geowłóknina)
• prace naprawcze i konserwacyjne w oczyszczalniach ścieków,
• prace naprawcze, konserwacyjne oraz inspekcje jednostek pływających,
• oczyszczanie akwenów,
• prace hydrotechniczne,
• poszukiwania podwodne,
• prace związane z budową oraz konserwacją rurociągów podwodnych,
• układanie prefabrykatów.

Prace podwodne muszą być wykonywane przez wysoce wykwalifikowany personel zgodnie z najwyższymi standardami jakości.